Biografia

Antoni Jurasz. Urodzony w 1922r w Cięcinie – aktor. Jako harcerz ochotnik był uczestnikiem kampanii wrześniowej w 1939r. Pięć lat więziony w hitlerowskich obozach koncentracyjnych. W 1950r ukończył Wyższą Szkołę Teatralną w Warszawie. Po studiach rozpoczął prace aktorską, która trwała ponad 40 lat. Grał na scenach teatrów w Warszawie, Zielonej Górze, Poznaniu, Gdańsku, Katowicach i Sosnowcu. Wykreował niezliczoną ilość ról aktorskich. Występował w 40-tu filmach i około 40-tu obrazach telewizyjnych. Telewidzowie pamiętają jego role w serialach: ,,Daleko od szosy’’, ,,Dyrektorzy’’, ,,Słońce w deszczu’’ i inne. Jego autorstwa jest wiele słuchowisk radiowych. Jest laureatem ,,Złotej Maski’’ oraz ,,Sabałowych bajań’’. W czynnej pracy aktorskiej uhonorowany został wieloma odznaczeniami państwowymi. Brat aktora Tadeusza Jurasza, ojciec reżyserki Anny Jurasz. 

Aktor teatrów: Wojska Polskiego w Łodzi (1949), Polskiego w Warszawie (1949-50), Dramatycznych w Poznaniu (1951-52), Ludowego w Warszawie (1952), Domu Wojska Polskiego w Warszawie (1952-54), Powszechnego w Warszawie (1955-57), Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze (1957), Ziemi Mazowieckiej (1958-60), Wybrzeże w Gdańsku (1960-61), Dolnośląskich w Wałbrzychu (1962), Zagłębia w Sosnowcu (1963-66, 1971-83, 1984-97), Śląskiego im. Wyspiańskiego w Katowicach (1967-71), Sceny Polskiej w Czeskim Cieszynie (1984).

Biografia szersza

Jako etatowy aktor spędził na scenie 35 lat, z czego prawie połowę na deskach sosnowieckiego Teatru Zagłębia. Mimo przejścia na emeryturę, przez następne 12 lat wciąż jeszcze występował w sosnowieckim teatrze. Grał ponadto w około 40 filmach i tyluż przedstawieniach teatru telewizji, brał udział w słuchowiskach radiowych, setkach koncertów i spotkań aktorskich, występował z recytacjami wierszy patriotycznych i religijnych w kościołach - szczególnie w okresie stanu wojennego.

Wykreowane przez niego postaci to m.in.: Grabiec w „Balladynie“ J. Słowackiego, Kucharz w „Matce Courage“ B. Brechta, tytułowa rola w „Borysie Godunowie“ A. Puszkina, Gospodarz w „Weselu “ S. Wyspiańskiego, Radost w „Cudzoziemszczyźnie“ A. Fredry, Dziadek w „Kotce na rozpalonym blaszanym dachu“ W. Tennessego (jubileusz 25-lecia pracy), Arnolf w „Szkole żon“ Moliera, Tartufo w „Świętoszku“ Moliera, Pustelnik w „Klątwie“ S. Wyspiańskiego, Romulus w „Romulusie Wielkim“ Durrennmatta, Dollttle w „Pygmallonie“ Shawa, Paweł Schmidt w „Żeglarzu“ J. Szaniawskiego (jubileusz 35-lecia pracy).

Sam Antoni Jurasz tak mówił o swoim aktorstwie: „Dużo było w moim żywocie aktora poczciwego ról wielkich, pięknych i ważkich. Co najmniej połowa z nich zasługiwałaby na wspomnienie. Są one we mnie ciągle obecne, tkwią we mnie, są ze mną związane na zawsze."

Antoni Jurasz jako Radost w
"Cudzoziemszczyźnie".
 Fot. Wiadomości Zagłębia

Antoni Jurasz urodził się 27.04.1922 r. w Cięcinie. Tam też uczęsz­czał do wiejskiej szkoły, a później do gimnazjum w Żywcu. Już w tym okresie występował w licznych rolach w te­atrze szkolnym. W 1939 r., kiedy wybuchła woj­na, harcerz Antoni bronił Węgierskiej Górki, póź­niej walczył nad Dunaj­cem i pod Tomaszowem Lubelskim, a następnie rozpoczął pracę konspi­racyjną w Związku Wal­ki Zbrojnej. W następ­nym roku został aresz­towany na sziaku kurierskim w Słowacji i przez ponad pięć lat przebywał w obozach kanych oraz koncentracyjnych.

Po wojnie wyjechał na studia do Warszawy. Podjął naukę w Wyższej Szkole Higieny Psychicznej, by po paru tygodniach przenieść się do Akademii Nauk Politycznych na Wydział Dziennikarstwa (sekcja krytyków teatralnych). Nocował początkowo na dworcu, w pociągach, w przytułku i wreszcie w garderobie teatralnej. Teatr zaczął pociągać go tak dalece, że zrezygnował z dziennikarstwa. Zdał egzaminy do Warszawskiej Szkoły Teatralnej Leona Schillera z siedzibą w Lodzi. Tam uczęszczał przez rok, po czym wraz z uczelnią powrócił do Warszawy. W 1950 roku otrzymał dyplom PWST i angaż w Teatrze Polskim w Poznaniu. Wciąż borykał się z problemami mieszkaniowymi, dlatego po dwóch latach przeniósł się do Teatru Wojska Polskiego w Warszawie, gdzie zaoferowano mu lokum. Od 1955 roku zaczęły się jego wędrówki od Teatru Powszechnego w Warszawie, poprzez Teatr Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze, Teatr Ziemi Mazowieckiej, Teatr Wybrzeża, po Teatr im. J. Osterwy w Gorzowie Wielkopolskim. W 1962r. zagrał jeszcze w Teatrze im. C. Norwida w Jeleniej Górze, by wyjechać do Sosnowca, gdzie gral aż do stulecia Teatru Zagłębia w 1997r, kiedy to wcielił! się w rolę Księdza Robaka w „Panu Tadeuszu“ A. Mickiewicza. W tym czasie współpracował także z Teatrem Nowym w Zabrzu (1965-66), Teatrem Śląskim w Katowicach (1967-71) i Teatrem Ludowym w Nowej Hucie (1975-76).

Przez wszystkie te lata zetknął się z wieloma wspaniałymi pedagogami i ludźmi teatru, których wspomina z wdzięcznością i sentymentem. Należą do nich: Leon Schiller, Jerzy Kreczmar, Bohdan Korzeniewski, Zbigniew Bogdański, Józef Gruda, Wtadystaw Krasnowiecki, Ludwik Rene, Henryk Szle-tyński, Jan Świderski, Jerzy Ukleja, Józef Wyszomirski, Stanisław Daczyński, Józef Karbowski, Ewa Kunina, Ryszard Or-dyński, Władysław Woźniak i Aleksander Zelwerowicz.

Antoni Jurasz był członkiem ZASP, Towarzystwa Wiedzy Powszechnej, NSZZ „Solidarność“, Towarzystwa Opieki nad Oświęcimiem, Światowego Związku Żołnierzy AK, Związku Byłych Więźniów Politycznych i ZHP.

W trakcie swej pracy został wielokrotnie nagrodzony i odznaczony, m.in.: Krzyżem Walecznych, Krzyżem Kampanii Wrześniowej (nadanym w Londynie przez Rząd Emigracyjny), Krzyżem Oświęcimskim, Krzyżem Armii Krajowej, licznymi dyplomami za pracę aktorską i społeczną, „Złotą Maską Wieczoru“, Ztotą Odznaką „Zasłużonemu w Rozwoju Woj. Katowickiego“ i „Zasłużonego Działacza Kultury“.

Biografia na podstawie art. Agnieszki Korczyńskiej - "Wiadomości Zagłębia".